Kışladağ ve Efemçukuru’nda halihazırda faaliyet yürüten Kanadalı Eldorado Gold’un yerli iştiraki TÜPRAG Metal Madencilik bu sefer de gözünü en önemli hayvancılık merkezi Afyon’a dikti. Şirketin maden arama ruhsatının iptaline yönelik açılan davayı ise doğa kazandı.
Afyonkarahisar’ın Emirdağ ilçesinde Kanadalı Eldorado Gold firmasının %100 katılımıyla oluşturulmuş yerli iştiraki TÜPRAG Metal Madencilik firmasına verilen maden arama ruhsatının iptali için Afyonkarahisar İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği ve yedi yurttaşın açtığı davada karar çıktı. Türkiye’nin en önemli küçükbaş hayvancılık merkezlerinden biri olan Emirdağ yaylalarında verilen ve 1.364,38 hektarlık alanı kapsayan altın madeni arama ruhsatı Afyonkarahisar İdare Mahkemesi tarafından iptal edildi.
Afyonkarahisar İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği ve yedi yurttaş tarafından, maden arama faaliyetlerinin bölgede su kaynakları, meralar ve ormanlar olmak üzere tüm doğal ekosistemleri ve buna bağlı olarak da hayvan sağlığını ve hayvancılık faaliyetlerini tehlikeye düşüreceği ve tarım alanlarını yok edeceği gerekçesiyle dava açılmıştı.
‘Maden arama ruhsatı için ÇED gerekli değilmiş’
Davalı TÜPRAG Metal Madencilik savunmasında maden arama ruhsatının ÇED belgesi olmadan da düzenlenebildiğini, madencilik faaliyetlerinin üstün kamu yararı içerdiğini, siyanür kullanılacağı yönündeki iddiaların söz konusu olmadığını, kanser, ekolojik kirlilik, doğurganlık, kısırlık iddialarının soyut ve bilimsel dayanaktan yoksun olduğunu ileri sürdü. Küresel ısınma ve iklim değişikliği, orman yangınları vb. konulardaki iddiaların soyut iddialar olduğu gerekçesiyle davanın reddini savundu.
Mahkeme: ÇED sürecinin işletilmesi gerekli
Mahkeme kararında, “mevzuat hükümlerinde planlanan madencilik faaliyetleri sonucu çevre sorunlarına yol açabilecek işletmelerin ÇED raporu veya proje tanıtım dosyası hazırlamakla yükümlü olduklarını, ‘ÇED olumlu’ kararı veya ‘ÇED gerekli değildir’ kararı alınmadıkça bu projelerle ilgili onay, izin, teşvik, yapı ve kullanım ruhsatı verilemeyeceği, proje için yatırıma başlanamayacağı, ihale edilemeyeceği açıktır” derken, Maden Yönetmeliği’nde yarma, kuyu açma gibi önemli kazı işlemlerinin yapılabileceği “detay arama dönemi” için ÇED sürecinin işletilmesi gerektiği halde bu süreçte işletilmediği için maden arama ruhsatının hukuka uygun olmadığı sonucuna vardı.
Mahkemeden Anayasa’ya vurgu
Mahkeme kararında Anayasa’nın 56. maddesine de vurgu yaptı: “Herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yasama hakkına sahip olduğu düzenlenmiş; çevreyi geliştirmenin, çevre sağlığını korumanın ve çevre kirliliğini önlemenin devlet ve vatandaşların ödevi olduğu belirtilmiştir. Buna göre çevrenin geliştirilmesine, çevre sağlığının korunmasına ve çevre kirlenmesinin önlenmesine yönelik tedbirleri almak devletin temel ödevlerindendir. Bu amaçla devlet, çevrenin korunmasını sağlamak için etkili bir hukuk düzeni oluşturmakla yükümlüdür.”
TÜPRAG Kışladağ ve Efemçukuru’nun altını, üstünü oymaya devam ediyor
Kanadalı Eldorado Gold firmasının yerli iştiraki TÜPRAG Metal Madencilik, Uşak’ın Eşme İlçesi’ndeki Kışladağ bölgesinde ve İzmir Efemçukuru’nda altın madeni faaliyetlerine devam ediyor. 2006 yılından bu yana işletmede olan Kışladağ Altın Madeni, Uşak’ın dörtte biri büyüklüğündeki alanı tahrip etti, yeraltı su kaynağı kurumasına neden oldu. 2011 yılında işletmeye alınmış olan Efemçukuru Altın Madeni ise yeraltı sularını ağır metaller ile kirletmeye devam etmekte.
Bir cevap yazın